Pekmezler
üzüm veya dutun ezilerek kaynatılması ile üretilir. Yoğun ve tatlıdır. Genelde tahinle birlikte yenir. Üzümden yapılan pekmez tatlı olmasına karşılık, dut pekmezi biraz acımsı olur. Zira üretim esnasında dut pekmezinin daha fazla kaynatılmaktadır. Pekmez yapımı için meyvalar el tokmakları ya da çağdaş araçlarla ezilir ve kaynatılır. Ekşiliğini alsın diye içine "marın" denen ak toprak bire onbeş oranında katılır. Tadını buruklaştıracağı ya da rengini karartacağı düşüncesiyle pekmez metal kaplara konmaz, galvenizli, tahta ya da toprak kaplarda saklanır. Zile pekmezi meşhurdur.Çeşitli meyve sularının ateşte kaynatılarak koyulaştırılması neticesinde meydana gelen normal kıvamda meyve suyu. Pekmezin ilk yapılış tarihi çok eskilere dayanır. Bir tarih vermek mümkün değildir. Bazı tarihi kaynaklarda Orta Asya’da yaşayan topluluklar arasında pekmezin var olduğu bilinmektedir. Pekmez Anadolu, Orta Doğu, Asya ve Güneydoğu Avrupa’da yapılan ve zevkle yenen bir ekmek katığıdır. Bilhassa Türklerde pekmez yapımı çok ileri gitmiştir. Balkan memleketlerine ve Avrupa’ya Türkler vasıtasıyla tanıtılmış ve yayılmıştır.
PEKMEZ'İN FAYDALARI
Pekmezin faydaları saymakla bitmez. Sağlık için çok yararları vardır. Yüksek oranda şeker içerdiğinden karbonhidrat ve enerji değerleri yüksekyir. İnsan sağlığı için önemli magnezyum, demir, potasyum, kalsiyum, gibi maddelerin karşılanmasını sağlar. Kalori miktarı olarak hesaplandığında 1.75 kg süt, 1,5 kg ekmek veya 1.75 kg et yiyeceğinize 1kg pekmez tüketin, aynı enerjisi alırsınız, Üzüm pekmezindeki glikoz ve früktoz, doğal oldukları için çok kısa sürede kana karışabilmekte ve vücut metabolizmamızda enerji haline geçmektedir.Kan yapması, yüksek enerji sağlaması, iştah ve yeme isteğiğ arttırması bilinen en önemli özelliklerdir.Hamile hanımlarda bebeğin gelişimi ve annenin bünyesi için en yararlı besinlerdendir.Mide,bağırsak ve böbrek gibi organlar için çalışmalarını kolaylaştırıcı ve güçlendirici etkileri vardır. Damar sertliği problemlerini engellediği ve iyi geldiği bilinmektedir.Kan dolaşımını hızlandırdığı için vücut direncini arttırı ve hastalıkların girerilmesinde faydalıdır.Pekmez soğuk sıcak hava değişimlerinde, vücud sıcaklık oranlarını korumak ve bu değişimlere bağlı enfeksiyonları önlemek için mevim değişikleri zamanlarında sabahları birer kaşık pekmez yenilmesini önerirler.
Üretimini yaptığımız doğal pekmez çeşitleri;
Andız ağacının meyvelerinden elde edilen pekmez türü, andız kozalaklarından elde edilen "andız özü"yle yapılır. Harnup pekmezi gibi bu pekmez de Mersin ve çevresinde sık yapılan bir pekmez türüdür. Bronşit, öksürük, sarılık, kaşıntı, egzama, mide bulantısı, akciğer ve karaciğere faydalı bir pekmezdir. Kan yapıcıdır ve enerji verir.
Duttan elde edilen pekmez türüdür. Anemik hastalarca besin olarak alınması çok yararlıdır. Özellikle mide hastalıkları, ülsere iyi gelir. Astım ve bronşit hastalıklarında, soğuğa karşı vücut direncinin arttırılmasında kullanılır. Sporcular için enerji deposudur. Bebeklerin ve çocukların zeka ve bedensel gelişimine yardımcı olur. Gargara halinde ağız ve boğaz hastalıklarında da etkilidir. Çocuklarda sıklıkla rastlanan pamukçukta da tedavi edici olarak kullanılır.
Üzümden elde edilen pekmez türüdür. Vücutta kan yapımında kullanılması, enerji vermesi, iştah açması belirgin özelliklerindendir. Mide, bağırsak ve böbrekler üzerine olumlu etkileri vardır. Damar sertliğine iyi gelir ve kan dolaşımını kolaylaştırır.
- Keçiboynuzu Pekmezi (Harnup):
Keçiboynuzundan elde edilen pekmez türüdür. Ege ve Akdeniz yöresine has bir pekmez türü olmakla birlikte en faydalı pekmez türlerinden biridir. Doğal ve katkısız olanını tüketmek iyidir. Glikoz katkılı olanlar fayda yerine zarar verebilir. Nefes darlığına karşı oldukça etkilidir. Kolesterolün düşürülmesinde, tansiyonun dengelenmesinde yardımcıdır. Kalbe faydalıdır, kalp çarpıntısını önler. Vücudu güçlendirip, yeniler. Bağırsakları hareketlendirir. İyi beslenmesi gereken çocuklar ve gebeler için oldukça faydalı bir besin kaynağıdır. İçerdiği A , B, B2, B3, D vb. vitaminler dolayısıyla doğal güç ve besin kaynağıdır.
Pekmezin Faydaları Neler?
-
İyi bir karbonhidrat ve enerji kaynağıdır, mineralleri yoğun olarak içerir.
-
Günlük kalsiyum, demir, potasyum ve magnezyum gereksiniminin büyük bir kısmını karşılar.
-
Yüksek miktarda krom içerir. Dokuların krom içeriği hamilelikte ve yaşla büyük ölçüde azalmaktadır. Bunu dengeler.
-
Araştırmalar pekmezin thiamin, riboflavin ve demir açısından baldan daha zengin olduğunu ortaya koymaktadır.
-
Anemik hastalarda oldukça faydalıdır. Ayrıca dişleri ve kemikleri güçlendirici etkisi de vardır.
-
Bağırsak kurdu, tenya, solucan gibi bağırsak parazitlerini temizler.
-
İltihap söktürücüdür. Karaciğeri temizler.
-
İyileşme sürecini hızlandırır. Hastalıklara karşı bağışıklığı güçlendirir.
-
Öksürüğü keser. Özellikle kuru öksürük için yemekten önce 1 kaşık tüketilmesi gerekir.
-
Vücuda enerji verir, zinde tutar.
-
Sindirim sisteminin hızlı çalışmasını sağladığı için, hazımsızlık ve kabızlığa karşı etkilidir.
Pekmez Aç Karnına Mı Tok Karnına Mı Yenmeli?
Pekmez aç veya tok karna tüketilebilir. Ancak pekmezi tükettikten sonra mutlaka hareket edilmesi gerekir. Besin değerleri bakımından zengin olduğu için, hareketsiz durmak kalori alımına sebep olabilir.
